مقایسه پیش فرض های جامعه ی مطلوب در قرآن کریم از دیدگاه آیت الله جوادی آملی و علامه طباطبایی

جامعه مطلوب در قرآن، جامعه ای است که سعادت فرد با سعادت جامعه را پیوند می دهد و میان مسوولیت های اجتماعی و ایمان اسلامی ارتباطی قوی و غیر قابل انفکاک برقرار می کند که این تضمین کننده رستگاری و کمال فرد و اجتماع می-گردد. هدف این تحقیق، مقایسه دیدگاه های دو مفسر قرآن پیرامون جامعه مطلوب است که مد نظر قرآن کریم می باشد. مفاهیم مورد نظر این دو مفسر، در پنج مقوله ی اهداف، ارکان، ویژگی ها، اصالت فرد و جامعه و تعلیم و تربیت ارائه شده است. با توجه به موضوع و محور پژوهش، پارادایم تحقیق، کیفی و طرح، غیرحدوثی است. رویکرد تجزیه و تحلیل داده ها توصیفی ـ تفسیری است و محقق خود به عنوان ابزار تحقیق می باشد. اسناد مورد تحلیل با روش تحلیل محتوای رابطه ای بررسی و با روش تقابلی، مقوله ها مقایسه شده اند. گام ها و نتایج پژوهش نیز با بیان مسیر ممیزی و ملاحضات گروه پژوهشی اعضای کمیته پایان نامه، اعتمادسازی شده است. به طور کلی علامه طباطبایی جامعه مطلوب را طوری طراحی می کند که هر فردی از افراد جامعه به کمال لایق خود برسد، و کسی و چیزی مانع پیشرفتش نگردد، و برای چنین حکومت چیزی که لازم است داشتن دو سرمایه است: یک، علم به تمامی مصالح حیات جامعه و مفاسد آن، و دیگری، داشتن تفکری بر اجرای آنچه که صلاح فرد در جامعه است. جوادی آملی استواری جامعه ی مطلوب را بر دو پایه گرایش به نیکی‏ها و پرهیز از زشتی‏ها قرار می دهد. نتایج حاکی از آن است که آنچه که از مفهوم آیات قرآن کریم در این باره استنباط می گردد آن است که خدای عزَوجل اصول و زیر بنای چنین جامعه ای را، هم در حوزه نظر و هم در مرتبه عمل برای عالمیان مطرح نموده است.